Molla Nəsrəddin dərin düşüncələr içində öz-özünə
deyindi:
-ZAMAN gözəl məhfumdur. Həm də gözəl olduğu qədər
amansız və qəddar müəllimdir. Zamanın sütunları, məhz fellərdi. Dilçilik elmində
fellər zamana görə üç yerə ayrılır: Keçmiş, indiki və gələcək zaman. İndiki
zamandan başqa, qalan iki zaman özü də iki növə bölünür. Bu xatırlatmam ilə
mövzuma körpü salmaq istəyirəm. Çünki zamana görə millətlərin, xalqların və
dövlətlərin də kimliyini tanımaq olur. Məsələn, müasir dünyada xalqların xisləti
də üç tipə ayrılır. BİRİNCİSİ, “Hələ qarşımızda, gör nə boyda gələcək var, niyə
tələsirik, vaxtı çatanda EDƏRİK, EDƏCƏYİK“ fikriylə özünü aldadanlar;
İKİNCİSİ, elə hey “ ETDİK, ETMİŞİK, heç bir faydası olmadı, nəticəni görmədik,
etməyə bir şey qaldımı, varmı “ suallarıyla yerində sayan; ÜÇÜNCÜSÜ, isə
dayanmadan, yorulmadan “ EDİRİK, GÖRÜRÜK “ fellərinin nuruyla beynini, ürəyini
və ruhunu işıqlandıran xalqlar. Maraqlı ayrımlardı. Eyni zamanda məntiqli
olduğu qədər, qəribə yanaşmadi, deyərək Molla Nəsrəddin köks ötürdü və fikrinin
tamamını gətirdi:
-Görən, biz, hansı qrupa mənsubuq?! Hansına sığır
addımlarımız?! Maşallah, sadalanan hər tipin göstəriciləri var bizdə. Mükəmməl
düşündükdə belə, yenə gələcək və keçmiş zamanın üzərində dayanır süzgəcdən
keçirdiyim bütün məqamlar. Daha ikiyə bölünən iki zaman növünün varlığımızdakı
damğalarını gördükcə, yalnız bu nəticəyə gəlmək olar. ZAMAN-bütünlükdür. Bu
bütövlüyün sütunlarını daha ikiyə ayrılan iki zaman üzərində qurduğumuz üçün
VARLIĞIMIZ DA haçalandı, SEVİNCİMİZ DƏ, TARİXİMİZ DƏ...
Yaqut Hüseynova
No comments:
Post a Comment